Lepuska – cienkie ziemniaczane chlebki

I kolejny przepis przywieziony z regionu Saimaa. Tym razem jest to prosty i smaczny chlebek ziemniaczany noszący nazwę lepuska. Autorką przepisu jest Ulla Liukkonen, znana, ceniona i wielokrotnie nagradzana szefowa kuchni. Film z instrukcjami krok po kroku można obejrzeć na Instagramie.

Lepuska – cienkie ziemniaczane chlebki – przepis:

Ryż:
1000 g ziemniaków
200 ml mleka
200 g mąki pszennej
1 łyżka soli

Ziemniaki obieramy ze skóry i gotujemy. Ziemniaki tłuczemy, dodajemy mleko, sól i jedną trzecią mąki po czym dokładnie wyrabiamy (możemy też użyć wcześniej ugotowanych ziemniaków). Resztę mąki wykorzystamy do formowania chlebków. Kiedy masa przestygnie formujemy z niej walec, z którego odkrawamy kawałki ciasta. Z ciast formujemy placuszki o grubości około 1 cm. Placki układamy na blasze wyłożonej papierem do pieczenia. Nakłuwamy je widelce. Chlebki pieczemy około 10 minut (aż się zarumienią) w piekarniku rozgrzanym do 250 stopni.

[wpis powstał we współpracy z Visit Saimaa oraz GoSaimaa]

Lepuska – cienkie ziemniaczane chlebki

Kuchnia oszczędna, czyli o gotowaniu w kryzysowych czasach

Inflacja galopuje. Koszty życia rosną. Coraz częściej ludzie zastanawiają się, gdzie znaleźć oszczędności. Ponieważ jemy codziennie, to właśnie temu segmentowi wydatków postanowiłam się przyjrzeć bliżej. Czy można jeść dobrze, zdrowo i nie nadwyrężyć budżetu? Co na ten temat sądziły nasze babki i prababki?

Współczesny nurt zero waste nie jest niczym nowym. Bardzo dobrze znali go nasi przodkowie. Dziś w czasach kryzysowych nabiera nowego znaczenia. W tej kwestii bardzo pomaga, to co robiły nasze prababki, a mianowicie układanie jadłospisów. Pozwalało to na efektywne wykorzystanie składników, a także opracowanie kreatywnego menu na tydzień. Nie bez znaczenia było też wyrabianie pewnych produktów w domu zamiast ich kupowania. Tu świetnym przykładem może być chleb, drożdżówki czy ciasta, ale także konfitury, kiszonki oraz sosy.

W zmniejszeniu kosztów może pomóc także przydomowy ogródek. Obecnie już jesień i nic nie wyrośnie, ale można sobie zaplanować uprawy na kolejny rok. Nawet kilka małych grządek zmienia sytuację. Własna sałata, pory, selery, pietruszka czy nawet ziemniaki, przetestowali to moi rodzicie i sprawdza się od wielu lat. Jeśli mamy jeszcze przestrzeń można posadzić owoce, w szczególności te, które w sklepie są dość drogie np. borówkę amerykańską, truskawki czy maliny. Te ostatnie w polskich warunkach owocują jeszcze w październiku. Jeśli mieszkamy w mieszkaniu, to też nic straconego. Ja uprawiam na balkonie i w domu tymianek, werbenę cytrynową i oregano, a zamiast kwiatków wypełniam donice sadzonkami poziomek.

Posiadacze dużych lodówek są w tej dogodnej sytuacji, że mogą przygotować sobie zapasy na kilka dni. Jest to nie tylko oszczędność w kwestii finansów, ale i czasu. A o to przykładowa propozycja zestawu dla jednej osoby. Trzy litry zupy dyniowej. Do tego robimy pierogi ruskie, leniwe, kopytka oraz kluski śląskie. Te dania mają wśród składników: mąkę, jaja, ziemniaki, w dwóch występuje twaróg. Pieczemy pół kilograma schabu. Przygotowujemy z tego pięć zestawów obiadowych. I tak pierwszego dnia mamy zupę dyniową ze startym serem żółtym, pierogi ruskie z okrasą ze smażonej cebuli i surówkę z kiszonej kapusty. Dzień drugi: zupa dyniowa ze smażonym kindziukiem, kluski śląskie z pieczonym schabem i ogórki kiszone. Dzień trzeci: zupa dyniowa z oliwą i pestkami z dyni, kopytka z cebulką i serem żółtym ewentualnie schabem pokrojonym w kostkę, sałata z pomidorami. Dzień czwarty: zupa dyniowa z fetą, leniwe z masłem, cukrem i cynamonem. Dzień piąty: zupa dyniowa z płatkami owsianymi i orzechami włoskimi, pierogi ruskie odsmażane ze skwarkami, surówka z kalarepy. Dodatkowo część schabu wykorzystujemy do kanapek. W tym momencie przygotowanie obiadu ogranicza się do odgrzania jedzenia i zrobienia surówki czy sałatki.

Jeszcze jedną propozycją ułatwiającą życie i ograniczającą koszty jest kooperacja. I nie mam na myśli tylko zbiorowych zakupów. Jeżeli mamy dwie dobre koleżanki (kolegów, siostry) możemy umówić się, że każda z nich będzie robić większe porcje, tak by można było to podzielić na trzy. W ten sposób można mieć trzy różne pasty śniadaniowe, zamiast ogromnej porcji jednej. Kopytka, śląskie i pierogi ruskie zamiast dwóch kilogramów samych pierogów, trzy różne zupy oraz bufet deserowy zamiast blachy szarlotki.

Jest wiele różnych sposobów na oszczędzanie w kuchni. Ja korzystam z ogródka moich rodziców, mam własne balkonowe uprawy i planuję jadłospisy. Z przyjaciółmi i znajomymi wymieniamy się również  jedzeniem.

Schab w sosie śmietanowym z lubczykiem i tymiankiem

Lubczyk to idealny dodatek do sosów do mięs. Świetnie się sprawdzi jako dodatek do schabu.

Schab w sosie śmietanowym z lubczykiem i tymiankiem – przepis:

400-500 g schabu wieprzowego
250-300 ml śmietany kremówki 30%
1 duża cebula
trochę świeżego lubczyku
trochę świeżego lubczyku
sól, pieprz
ziemniaki

Ziemniaki obieramy ze skóry i gotujemy. Schab kroimy na plastry i podsmażamy na patelni. Po 3-4 minutach dodajemy posiekaną cebulę. Tuż przed końcem smażenia dodajemy śmietanę, posiekany lubczyk, tymianek, pieprz i sól. Dusimy na wolnym ogniu przez 3-4 minuty. Mięso podajemy z ziemniakami z wody.

Schab w sosie śmietanowym z lubczykiem i tymiankiem, Fot. Hanami

Silakkalaatikko – zapiekanka ze śledziami

A dziś zapraszam na coś fińskiego. Przepis pochodzi z nagrodzonej książki Tradycje kulinarne Finlandii.

Silakkalaatikko – zapiekanka ze śledziami – przepis (na 20 osób):

500 g świeżych filetów śledziowych
1 kg ziemniaków
3 średnie cebule
40 g masła
1 jajko
300 ml mleka
200 ml śmietany 18%
biały pieprz
sól

Filety śledziowe osuszamy za pomocą papierowego ręcznika. Posypujemy je solą i odrobiną pieprzu i wstawiamy do lodówki na 2 godziny. Ziemniaki obieramy ze skórki i kroimy na plasterki o grubości 4-5 mm. ⅓ plastrów ziemniaków odkładamy do innej miski. Cebule obieramy i ścieramy na tarce. Żaroodporne naczynie smarujemy masłem. Do miski wbijamy jajko i ubijamy je, następnie dodajemy śmietanę, mleko, pieprz i sól i mieszamy do uzyskania w miarę jednorodnej mieszaniny. Na koniec dodajemy sok z cebuli (który powstał w trakcie ścierania na tarce) oraz cebulę i ponownie mieszamy. Większą część ziemniaków łączymy z mieszaniną. Połowę ziemniaków z sosem wykładamy na spód naczynia. Następnie nakładamy warstwę filetów śledziowych i kolejną warstwę ziemniaków z sosem. Na samym wierzchu układamy pozostałe plasterki ziemniaków. Zapiekankę pieczemy w temperaturze 190ºC przez 40 minut. Po tym czasie zmniejszamy temperaturę do 160ºC i pieczemy przez kolejne 40-45 minut..

Silakkalaatikko - zapiekanka ze śledziami, Fot. Hanami

Perunasalaatti – fińska sałatka ziemniaczana

Perunasalaatti to prosta i szybka fińska sałatka z ziemniakami. Świetnie sprawdzi się też na świątecznym stole. Przepis pochodzi z mojej najnowszej książki Tradycje kulinarne Finlandii.

Perunasalaatti (fińska sałatka ziemniaczana) – przepis:

500 g gotowanych ziemniaków
2 ogórki kiszone
1 małe jabłko
1 mała cebula
30 g kapar
150-200 g śmietany
1-2 łyżki octu winnego lub soku z cytryny
1-2 łyżeczki musztardy
szczypta soli
szczypta pieprzu
szczypta cukru

Ziemniaki, ogórki i cebulę kroimy w małą kostkę. Jabłko obieramy ze skórki i kroimy w kostkę. Do miski wrzucamy pokrojone ziemniaki, ogórki, cebulę i jabłko. Dodajemy kapary, śmietanę, ocet, musztardę, sól, pieprz i cukier. Dokładnie mieszamy składniki i wstawiamy na kilka minut do lodówki.

Perunasalaatti, Fot. Hanami

Zuppa di ceci e castagne

Na grudniowym spotkaniu o zupach w Little Chef Małgorzata Jankowska-Buttitta zdradziłam przepis na pyszną włoską zupę z kasztanami. Oto on.

Zuppa di ceci e castagne – przepis:

300 g surowych kasztanów w łupinach
300 g suchej ciecierzycy
2 ziemniaki
1 marchew
2 ząbki czosnku
gałązka rozmarynu
1/2 łyżeczki nasion kopru włoskiego
oliwa
sól, pieprz

Dzień wcześniej namoczyć ciecierzycę. Następnego dnia ciecierzycę ugotować w 1,2 litra nowej, czystej wody. Po ugotowaniu posolić i zostawić w wodzie. W tym czasie kasztany w łupinach ponacinać w poprzek, w osobnym garnku zalać zimną wodą i gotować przez 40 minut, ewentualnie z dodatkiem szczypty nasion kopru włoskiego. Ziemniaki obrać i pokroić w drobną kostkę. Przygotować battuto – usiekać drobno marchew, seler i czosnek. Na dno większego garnka wlać kilka łyżek oliwy, wrzucić battuto i lekko podsmażyć na złoty kolor (soffritto). Do gotowego soffritto dodać ziemniaki, poddusić, a następnie dołożyć obrane z łusek i łupin, lekko pokruszone kasztany. Mieszać przez chwilę, po czym wlać do garnka ciecierzycę z własnym wywarem. Doprawić zupę solą i pieprzem, włożyć gałązkę rozmarynu i gotować jeszcze kilka minut.

Zuppa di ceci e castagne, Fot. Hanami

Polędwica wieprzowa pieczona w soku jabłkowym z lubczykiem

Uwielbiam lubczyk. Dodaję go praktycznie do wszystkiego. Dziś przyprawa ta zaprezentuje się w połączeniu z polędwicą wieprzową.

Polędwica wieprzowa pieczona w soku jabłkowym z lubczykiem – przepis:

polędwica wieprzowa
sok jabłkowy
olej do smażenia
sól
pieprz
suszony lubczyk

Sok jabłkowy mieszamy z solą, pieprzem i lubczykiem. Mięso układamy w głębszym naczyniu i zalewamy marynatą. Mięso wstawiamy na 4-5 godzin do lodówki. Po tym czasie mięso wyjmujemy, osuszamy ręcznikami papierowymi i przesmażamy z każdej strony około 4-6 minut. Dodajemy marynatę i lekko dusimy. Piekarnik rozgrzewamy do 180 stopni i wkładamy do niego patelnię z mięsem. Pieczemy około 20 minut. Dobrze jest po 10 minutach przekręcić mięso na drugą stronę. Polędwiczki podajemy z ziemniakami z wody i lekką sałatką

Polędwica wieprzowa pieczona w soku jabłkowym z lubczykiem, Fot. Hanami

Wyspa Jersey od kuchni

Koniec października i początek listopada spędziłam na Jersey, gdzie promowałam polską kuchnię. Jersey to niewielka wyspa leżąca między Wielką Brytanią a Francją. Wyspa słynie dań dodatkiem ryb i owoców morza, ziemniaków oraz bydła mlecznego rasy Jersey. Poniżej kilka kulinarnych migawek z podróży.

Kreatywna wersja dania fish and chips, Fot. Hanami

Kreatywna wersja dania fish and chips

Pieczone ostrygi, Fot. Hanami

Pieczone ostrygi

Krab z majonezem, Fot. Hanami

Krab z majonezem

W sklepie rybnym, Fot. Hanami

W sklepie rybnym

Kilka produktów, które można przywieźć z Jersey

Kilka produktów, które można przywieźć z Jersey

Cielak (rasa Jersey), Fot. Hanami

Cielak (rasa Jersey)